De natuur is beter voor je gezondheid dan de gezondheidssector
‘De natuur zal meer levens redden, beter zijn voor je gezondheid en geneeskrachtiger zijn, wanneer je ziek bent, dan de gehele gezondheidssector.’ Geloof je deze uitspraak niet? Verschillende wetenschappelijke studies bewijzen het nochtans.
LEEN GORISSEN . 26 SEPTEMBER 2017
Het gaat niet goed met onze gezondheid. Oververmoeidheid, allergieën, attentiestoornissen, kanker, chronische ziekten, burn-out en depressie zijn wijdverbreid. Vooruitgang heeft er voor gezorgd dat we ouder worden, maar het aantal gezonde levensjaren neemt af.
Is dat wat we willen? De extra levensjaren ziek doorbrengen?
In alle debatten over gezondheid blijft echter de topgeneesheer onbevraagd. De natuur. ‘De natuur zal meer levens redden, beter zijn voor je gezondheid en geneeskrachtiger zijn, wanneer je ziek bent, dan de gehele gezondheidsector.’ Dixit Jonathan Patz, Professor en Directeur van het Global Health Institute.
En deze uitspraak is niet zomaar uit de lucht gegrepen. Onderzoek naar de impact van de natuur op ons welbevinden, gezondheid en creativiteit raakt stilaan op volle snelheid. Hieronder een kort overzicht van een aantal van de meest recente wetenschappelijke inzichten:
De natuur herstelt je concentratievermogen
Wetenschappelijke testen tonen aan dat het vermogen tot focus en concentratie het hoogst is wanneer deelnemers voordien tijd doorbrachten in natuurlijke omgevingen – zij scoorden significant beter op cognitieve testen dan deelnemers die voordien tijd doorbrachten in stedelijke omgevingen.
Het positieve effect van de natuur is zo hoog dat ‘doses natuur kunnen dienen als een veilig, goedkoop en toegankelijk middel om symptomen van ADHD te milderen’ volgens onderzoek gepubliceerd in Journal of Attention Disorders in 2008.
De natuur verbetert je kortetermijngeheugen
Gelijkaardige studies onderwierpen deelnemers aan geheugentests. Deelnemers die voordien tijd doorbrachten in de natuur scoorden 20% beter dan deelnemers die tijd doorbrachten in de stad.
Een gelijkaardig effect was waarneembaar bij depressies: tijd doorbrengen in de natuur had een groter positief effect op het geheugen dan tijd doorbrengen in een bebouwde omgeving.
De natuur herstelt je mentale energie
Het restoratief vermogen van de natuur op je mentale energie is zo groot dat alleen al het kijken naar foto’s van de natuur een herstellend effect heeft.
Meer en meer studies tonen aan dat de natuur mentale uitputting kan omkeren. Het restoratief vermogen van de natuur op je mentale energie is zo groot dat alleen al het kijken naar foto’s van de natuur een herstellend effect heeft.
Zo blijken werknemers met bureaus met zicht op de natuur beter te presteren dan werknemers zonder dergelijk uitzicht. Bovendien is de jobtevredenheid in deze groep groter.
De natuur promoot je vernuft en creativiteit
Naast een boost in mentale energie en geheugen, heeft de natuur ook een grote impact op onze creativiteit.
Een wetenschappelijk onderzoek dat het creatief probleemoplossend vermogen van deelnemers onderzocht, toonde aan dat deelnemers die 4 dagen in de natuur doorbrachten hun creatief vermogen met maar liefst 50% zagen toenemen. Deelnemers die 4 dagen in stedelijk gebied doorbrachten, vertoonden dit effect niet.
De natuur verlicht stress en “boosts bliss”
Een veelvoud aan studies toont aan dat tijd doorbrengen in bossen je bloeddruk en hartslag verlaagt. Meer nog, het bos zorgt voor een afname van het stresshormoon cortisol in je bloed.
Een veelvoud aan studies toont aan dat tijd doorbrengen in bossen je bloeddruk en hartslag verlaagt.
Of om het met de woorden van Selhub & Logan, Professoren verbonden aan de universiteit van Harvard, te zeggen: ‘Tijd doorbrengen in een bos kan symptomen van psychologische stress, depressie en vijandigheid verminderen en slaap, pit en vitaliteit verhogen.’
Naast het verlagen van gevoelens van stress, vermoeidheid en kwaadheid, verhoogt tijd doorbrengen in de natuur significant gevoelens van tevredenheid, vreugde, vertier, verwondering en nieuwsgierigheid, zo toonde een studie van BBC Earth en de Universiteit van Berkely aan.
De natuur verhoogt je gezondheid
Meer en meer studies brengen aan het licht dat de natuur een grote rol speelt in het gezond blijven en het herstel van zieken.
Verschillende studies met studenten en oudere patiënten tonen aan dat deze lagere niveaus van ontstekingen hebben wanneer ze tijd spenderen in de natuur in vergelijking met tijd doorbrengen in de stad. Meer nog, tijd doorbrengen in het bos stimuleert de productie van anti-kankerproteïnen in je bloed en dit effect houdt minstens een week na de boswandeling aan.
Studies in Japan demonstreren bovendien dat sterftecijfers in regio’s met meer bos lager zijn.
Studies in Japan demonstreren bovendien dat sterftecijfers in regio’s met meer bos lager zijn, zelfs wanneer roken en socio-economische status mee in rekening worden gebracht. Het aantal studies dat sterke associaties toont tussen toegang tot natuur en langere, gelukkigere levens stijgt zienderogen.
Zo toont onderzoek aan dat verschillende ziekten minder voorkomen bij mensen die dicht bij de natuur leven. Dicht bij de natuur leven verlaagt o.a. de kans op sterfte door kanker, longziekten of nierziekten.
We hebben dringend nood aan perspectiefverbreding in onze debatten rond stadsplanning, natuur, het nieuwe werken en de gezondheidszorg.
De tijd van hokjesdenken is voorbij.
Misschien geeft de Vlaamse cultuur van lintbebouwing wel aan dat de Vlaming hunkert naar een stukje natuur dicht bij huis? Misschien geeft de weerstand bij het kappen van oude bomen in de stad wel aan dat er nood is aan ‘mature’ natuur – een oude dikke boom inspireert wellicht meer gevoelens van be- en verwondering dan een jong dun exemplaar.
Misschien is het tijd dat onze Ministeries van Welzijn, Volksgezondheid, Werk en Natuur eens met elkaar de dialoog aan gaan.
Misschien moeten de gesprekken rond welzijn op het werk ook gaan over toegang tot en uitzicht op natuur. De werkgever wordt er alleen maar beter van als creativiteit en concentratie van zijn werknemers toeneemt, terwijl vermoeidheid afneemt dankzij een dosis natuur tijdens de pauzes.
Misschien is het tijd dat onze Ministeries van Welzijn, Volksgezondheid, Werk en Natuur eens met elkaar de dialoog aan gaan. Want we versnipperden in het verleden niet alleen ons landschap, maar ook ons strategisch denkvermogen.
En misschien kunnen we tijdens onze volgende boswandeling eens nadenken hoe we beslissingen ten koste van de natuur kunnen ombuigen naar beslissingen ten voordele van de natuur. Want ‘what you do to nature, you do to yourself’.
